De neuraminidase-inhibitoren oseltamivir (Tamiflu®) en zanamivir (sinds 2013 niet meer beschikbaar in België) worden voorgesteld ter behandeling van influenza, maar het effect op de symptomen is beperkt, en volgens de Cochrane-review van 2012 is het onmogelijk om een uitspraak te doen over het effect van oseltamivir en zanamivir op de influenzacomplicaties of op de virale transmissie [zie Folia juli-augustus 2012].

In The Lancet Respiratory Medicine verscheen online op 19 maart 2014 een meta-analyse over het effect van de neuraminidase-inhibitoren op de mortaliteit bij patiënten die omwille van infectie met het pandemisch influenzavirus waren gehospitaliseerd[1]. Het gaat om een door de fabrikant van oseltamivir (Tamiflu®) gesponsorde meta-analyse, met inclusie van louter observationele studiegegevens. De resultaten tonen bij volwassenen behandeld met neuraminidase-inhibitoren een daling van de mortaliteit; bij kinderen werd geen daling van de mortaliteit gezien.

In een artikel in de British Medical Journal (BMJ) worden de gunstige effecten op de mortaliteit in deze meta-analyse in vraag gesteld, onder andere omwille van de gebruikte statistische methodologie. De hierop volgende discussies tussen de BMJ-auteurs en de auteurs van de meta-analyse zijn online beschikbaar op de website van de BMJ[2]. In het BMJ-artikel wordt aangekondigd dat over enkele weken een update verschijnt van de Cochrane-review van 2012 over het gebruik van de neuraminidase-inhibitoren bij influenza. Deze update werd mogelijk omdat de fabrikant van oseltamivir (Tamiflu®) uiteindelijk zijn data heeft vrijgegeven nadat de Cochrane Collaboration en de BMJ jarenlang campagne gevoerd hebben om alle onderzoeksgegevens  publiek beschikbaar te stellen. De auteurs van de Cochrane-review zullen nu voor het eerst een meta-analyse kunnen uitvoeren van alle klinische studies met neuraminidase-inhibitoren, ook de niet-gepubliceerde studies. Terwijl in de meta-analyse in The Lancet Respiratory Medicine louter observationele studiegegevens werden ingesloten, hanteren de onderzoekers van de Cochrane Collaboration striktere inclusiecritera (vooral placebogecontroleerde studies). Als deze meta-analyse beschikbaar is, zullen wijop dit onderwerp terugkomen.


[1]The Lancet Respiratory Medicine, online gepubliceerd op 19 maart 2014 ; https://dx.doi.org/10.1016/S2213-2600(14)70041-4), met editoriaal https://dx.doi.org/10.1016/S2213-2600(14)70068-2

[2]BMJ 2014;348:g2228 (doi: https://dx.doi.org/10.1136/bmj.g2228); voor de discussies, zie “Rapid responses”