TNF-remmers worden vooral gebruikt voor de behandeling van chronische inflammatoire auto-immuunziekten. Naast de gekende bijwerkingen, zoals onderdrukking van het immuunsysteem en cardiovasculaire, gastro-intestinale, en neurologische problemen, zijn er ook meldingen van psychische bijwerkingen.
Een recent artikel in La Revue Prescrire bespreekt het risico van manische episodes door TNF-remmers.1 Ze baseren zich vooral op een Franse retrospectieve cohortstudie bij opgenomen patiënten zonder psychiatrische voorgeschiedenis die intraveneus behandeld werden met infliximab.2 De patiënten behandeld met infliximab hadden na controle voor confounders een vier keer hoger risico op ziekenhuisopname voor psychiatrische problemen dan patiënten met dezelfde ziekten die niet met dit geneesmiddel werden behandeld (HR 4,50 (95%BI: 3,95-5,13)).
Het risico op een manische episode was ongeveer driemaal verhoogd (HR 2,96 (95%BI: 1,52-5,74)). In de groep behandeld met infliximab ging het ongeveer om 5 op de 1 000 patiënten, bij de helft van deze patiënten vond de ziekenhuisopname binnen 5 dagen na de eerste intraveneuze toediening plaats.
Het artikel vermeldt andere bronnen die ook voor andere TNF-remmers manische episodes rapporteren. Met uitzondering van etanercept vermelden de SKP’s van de TNF-remmers psychische bijwerkingen zoals depressie, maar manie wordt niet specifiek vermeld. Hoewel episodes van manie zeldzaam lijken, kunnen de gevolgen ernstig zijn en moet men alert zijn voor gedragsveranderingen tijdens de behandeling met een TNF-remmer. Voorafgaand aan de behandeling met TNF-remmers lijkt het aan te raden de psychiatrische voorgeschiedenis na te gaan.
Bronnen
1 Anti-TNF alpha : épisodes maniaques ? La revue Prescrire2024 ;44 :513 (n°489, juillet 2024)
2 Thillard EM, Gautier S, Babykina E, et al. Psychiatric Adverse Events Associated With Infliximab: A Cohort Study From the French Nationwide Discharge Abstract Database. Front Pharmacol. 2020;11:513.
