Het Repertorium editie 2019

Nieuw in het Repertorium

Symbolen ter hoogte van bepaalde specialiteiten: ze tonen dat er een risico is bij nierinsufficiëntie

In dit Repertorium wordt met een symbool ter hoogte van de specialiteiten aangeduid of er een dosisreductie of contra-indicatie bij nierinsufficiëntie wordt geadviseerd in de Samenvatting van de Kenmerken van het Product (SKP).

• Het symbool   betekent dat in de SKP dosisreductie of contra-indicatie pas bij ernstige nierinsufficiëntie wordt geadviseerd.

• Het symbool   betekent dat in de SKP dosisreductie of contra-indicatie reeds wordt geadviseerd bij matige nierinsufficiëntie, of bij nierinsufficiëntie zonder vermelding van de ernst ervan.

• Er wordt geen symbool toegevoegd indien in de SKP:

  • geen melding gemaakt wordt van nierinsufficiëntie;

  • vermeld wordt dat er te weinig informatie is in verband met nierinsufficiëntie;

  • vermeld wordt dat geen dosisreductie bij nierinsufficiëntie noodzakelijk is.

• Bij ESRD (End Stage Renal Disease; creatinineklaring < 15 ml/min) zijn er altijd speciale voorzorgen te nemen in verband met dosisreductie of contra-indicaties: gezien dit behoort tot de specialistische praktijk wordt dit in het Repertorium niet vermeld.

– De symbolen worden toegekend op basis van de informatie in de SKP. Voor specialiteiten met eenzelfde actief bestanddeel, sterkte en toedieningsweg (dus behorend tot dezelfde VOS-groep, op onze website te vinden bij de weergave van de specialiteiten gegroepeerd volgens groepsnaam ) is het symbool toegekend op basis van de informatie in de SKP van één van de specialiteiten, dikwijls de originele, en er is niet telkens nagegaan of voor alle specialiteiten in deze groep dezelfde vermelding in verband met nierinsufficiëntie in de SKP wordt gegeven. Bij het vaststellen van inconsistenties tussen de verschillende SKP’s binnen een groep wordt in het algemeen het meest voorzichtige symbool gekozen voor alle specialiteiten in die groep. In sommige andere gevallen wordt ook nog afgeweken van de informatie in de SKP zodat (1) voor specialiteiten met eenzelfde actief bestanddeel maar met een hogere sterkte de waarschuwing minstens even sterk blijft en (2) het symbool bij een associatie overeenkomt met het meest voorzichtige symbool bij de afzonderlijke bestanddelen. Bij deze specialiteiten waarbij dus wordt afgeweken van de SKP, staat het symbool “!” of “!” (dus met uitroepingsteken). Het symbool met uitroepteken wordt enkel voor de gevallen onder (1) en (2) gebruikt en niet waar een afwijking is t.o.v. de SKP om inconsistenties binnen een VOS-groep weg te werken.
– In de rubriek “Contra-indicaties” in dit Repertorium wordt nierinsufficiëntie alleen als contra-indicatie vermeld indien dit expliciet in de desbetreffende rubriek van de SKP staat.
– Er dient opgemerkt dat in de SKP’s de boodschappen in verband met nierinsufficiëntie wisselend en soms onduidelijk verwoord worden, en interpretatie speelt in zekere mate mee in het toekennen van de hierboven vermelde symbolen. Er is ook in een aantal gevallen geen overeenkomst tussen wat in de SKP vermeld wordt, en wat in andere valabele bronnen daarover wordt gezegd.

Symbool   ter hoogte van de specialiteiten: geneesmiddelen “geselecteerd” in het Formularium Ouderenzorg

In het online Repertorium vindt men nu ter hoogte van een aantal specialiteiten het symbool  . Dit betekent dat het gaat om een geneesmiddel “geselecteerd” in het Formularium Ouderenzorg. Het Formularium Ouderenzorg (sinds 2018 onder de verantwoordelijkheid van het BCFI) dient als leidraad bij het voorschrijven van geneesmiddelen aan oudere patiënten, en dit voor de meest voorkomende pathologieën in de huisartsgeneeskunde. Op basis van een aantal criteria (zie “Criteria voor de selectie“) wordt in het Formularium Ouderenzorg een keuze gemaakt en worden een aantal geneesmiddelen “geselecteerd”: dit wil zeggen dat er voor deze geneesmiddelen in de betrokken pathologie bij ouderen de beste evidentie is van werkzaamheid en aanvaardbare veiligheid, en dat de toedieningsvorm, het gebruiksgemak en de prijs gunstig werden beoordeeld. In het Formularium zijn er naast de “geselecteerde” geneesmiddelen, nog andere categorieën: “te overwegen”, “niet-geselecteerd”, en “te vermijden”.
Bij hoveren over het symbool   ter hoogte van de specialiteit verschijnt een informatiebalk. In deze informatiebalk worden alle indicaties opgenomen uit de geneesmiddelenfiche van het middel in het Formularium Ouderenzorg; bij doorklikken komt u terecht in het betreffende hoofdstuk van het Formularium Ouderenzorg. Nota: naast de indicaties waarvoor het middel is “geselecteerd” worden in de informatiebalk bij het symbool   ook nog de eventuele indicaties opgenomen waarvoor het middel “te overwegen” is.

Equivalentielijst voor opioïden

Bij oncontroleerbare pijn of bij ernstige ongewenste effecten wordt soms van opioïd veranderd (“opioïdrotatie”). In verschillende bronnen worden conversietabellen tussen verschillende opioïden gegeven, wetende dat deze slechts benaderende informatie geven en dat individuele aanpassing belangrijk blijft. In het Repertorium wordt nu in hoofdstuk 8.3. Opioïden een benaderende equivalentielijst voor opioïden gegeven: zie Tabel 8a (voor perorale, subcutane, intramusculaire, intraveneuze en sublinguale opioïden) en Tabel 8b (voor de transdermale preparaten op basis van buprenorfine en fentanyl die worden vergeleken met morfine peroraal). Deze tabellen zijn gebaseerd op het British National Formulary (BNF) en het Farmacotherapeutisch Kompas.

Dosering van astmamiddelen bij kinderen

Voor de geneesmiddelen gebruikt bij astma bij kinderen worden nu ook de specifieke doseringen voor kinderen vermeld. Het gaat om de kort- en langwerkende β₂-mimetica, de kortwerkende anticholinergica, de inhalatiecorticosteroïden, de associaties van langwerkende β₂-mimetica + inhalatiecorticosteroïden, en de leukotrieenreceptorantagonisten (montelukast). De vermelde doseringen voor kinderen zijn deze uit het Kinderformularium en British National Formulary for Children (BNF for children). De vermelde doseringen zijn enkel richtinggevend.

Hoe een exemplaar van het Repertorium verkrijgen?

• Artsen, apothekers en tandartsen: voor de verzending wordt voor het postadres gebruik gemaakt van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid; dit betekent dat één exemplaar van het Repertorium verstuurd wordt naar het domicilieadres. Artsen, apothekers en tandartsen dienen bijgevolg geen postadreswijzigingen aan het BCFI te melden vermits deze wijzigingen aan ons worden doorgegeven door de Kruispuntbank.

• Studenten: de verdeling gebeurt via de verantwoordelijke afdeling van de faculteit of (hoge)school. Er worden geen afzonderlijke exemplaren naar studenten opgestuurd.

• Andere gezondheidswerkers: een exemplaar van het Repertorium kan op aanvraag (administratie@bcfi.be) toegestuurd worden. Bestellingen door instellingen van meer dan 4 exemplaren dienen in Brussel te worden opgehaald, na contact via e-mail (zie www.bcfi.be/nl/contact, rubriek “Administratief en technisch”).