Het European Centre for disease Prevention and Control (ECDC)1 meldt in haar wekelijks epidemiologisch bulletin van 17-23 maart 2024 dat het aantal kinkhoestgevallen in meerdere Europese landen, waaronder België, de laatste maanden opvallend is gestegen. Kinkhoest kent een cyclisch verloop, met om de 3 tot 5 jaar een stijging van het aantal gevallen, zelfs bij een hoge vaccinatiegraad. De huidige toename wordt deels gelinkt aan de lage circulatie tijdens de COVID-pandemie en de suboptimale vaccinatiegraad in bepaalde groepen tijdens de pandemie1,2. Kinkhoest is vooral gevaarlijk bij jonge zuigelingen.

Beide gemeenschappen in België hebben recent bericht over deze toename.

  • Departement Zorg (Vlaanderen)3: nieuwsbericht van 24 april 2024. In de periode januari – april 2024 waren er in de Vlaamse provincies (vooral Antwerpen en Vlaams-Brabant) 672 meldingen van kinkhoest, vooral bij kinderen en adolescenten. Er zijn 23 kinderen jonger dan 1 jaar opgenomen in het ziekenhuis, daarvan waren er 21 jonger dan 6 maanden.

  • Fédération Wallonie-Bruxelles  (AVIQ)4: Bulletin épidémiologique n°2/2024. In 2024 zijn er al 495 meldingen van kinkhoest (447 bevestigde gevallen), vooral in Henegouwen, Waals-Brabant en Luik, en vooral bij kinderen en adolescenten. Er werden 38 personen opgenomen in het ziekenhuis, daarvan waren er 18 jonger dan 6 maanden.

Het Departement Zorg (Vlaanderen) geeft details over de vaccinatie tijdens de zwangerschap bij de moeders van de gehospitaliseerde baby’s. Van de 21 gehospitaliseerde baby’s jonger dan 6 maanden.

  • waren 9 moeders niet gevaccineerd tegen kinkhoest tijdens de zwangerschap, en

  • waren 7 moeders wel gevaccineerd tegen kinkhoest tijdens de zwangerschap.

  • Bij de overige 5 baby’s is de vaccinatiestatus van de moeder niet gekend.

Ongeveer 85% van de zwangere vrouwen wordt in Vlaanderen gevaccineerd tegen kinkhoest. Er zijn dus veel meer gevaccineerde jonge moeders dan niet-gevaccineerde. Verhoudingsgewijs ligt het aantal gehospitaliseerde baby’s dus veel lager in de groep van gevaccineerde vrouwen.

Deze gegevens ondersteunen verder de aanbeveling

  • om de primovaccinatie tegen kinkhoest te starten bij jonge kinderen vanaf de leeftijd van 8 weken, met herhalingsinentingen bij kinderen van 5 à 6 jaar en bij adolescenten van 15 à 16 jaar (zie Tabel 12a in Repertorium 12.1.), en

  • om zwangere vrouwen te vaccineren tegen kinkhoest en zo de jonge zuigeling in de eerste levensmaanden te beschermen. In de Folia december 2022 was onze conclusie dat de beschikbare gegevens de aanbeveling om zwangere vrouwen te vaccineren tegen kinkhoest, ondersteunen. De observationele studies wijzen op bescherming van de jonge zuigeling tegen laboratorium-bevestigde kinkhoest (bescherming van ongeveer 80%) en ernstige kinkhoest (combinatie van hospitalisatie en overlijden; bescherming van ongeveer 60%).

NB

Specifieke bronnen

1 European Centre for disease Prevention and Control (ecdc). Weekly Bulletin – Communicable Disease Threats Report. Week 12, 17-23 March 2024.
2 Smout E, Mellon D en Rae M. Whooping cough rises sharply in UK and Europe. Editorial. BMJ 2024;385:q736 (doi: 10.1136/bmj.q736)
3 Departement Zorg (Vlaanderen). Al 23 baby’s in Vlaanderen opgenomen in het ziekenhuis wegens kinkhoest: Departement Zorg benadrukt belang van vaccinatie tijdens de zwangerschap. Nieuwsbericht, 24 april 2024. Zie ook Nieuwsflash infectieziekten – februari 2024
4 Fédération Wallonie-Bruxelles  (AVIQ): Bulletin épidémiologique n°2/2024.