Het Belgisch Centrum voor Geneesmiddelenbewaking ontving recent een melding van onttrekkingsverschijnselen na stoppen van pregabaline. Het betrof een 72-jarige patiënte die sinds anderhalf jaar behandeld werd met pregabaline (150 mg per dag) voor postherpetische neuralgie. Na het abrupt stoppen met pregabaline ontwikkelde de patiënte onttrekkingsverschijnselen: agitatie, duizeligheid, griepachtige verschijnselen, nachtmerries en angst. De symptomen verdwenen na herstarten van de behandeling. Er was bij deze patiënte geen enkele aanwijzing van misbruik.

Met pregabaline, zoals met gabapentine, is het risico van misbruik goed gekend (zie Folia februari 2020, Folia december 2021 en Folia juli 2023). In de context van misbruik is het risico van onttrekkingsverschijnselen goed beschreven en gekend bij de voorschrijvers, maar bij therapeutisch gebruik is dit risico bij de voorschrijvers veel minder gekend. De arts die de casus meldde was niet op de hoogte van het risico buiten de context van misbruik.

Het risico op onttrekkingsverschijnselen wordt vermeld in de SKP’s van de geneesmiddelen op basis van pregabaline en van gabapentine. Na stopzetten van een kortdurende of langdurige behandeling zijn volgende symptomen gemeld: slapeloosheid, hoofdpijn, misselijkheid, angst, diarree, griepachtige verschijnselen, nervositeit, depressie, suïcidale gedachten, pijn, convulsies, hyperhidrose en duizeligheid. De SKP’s vermelden ook dat het optreden van onttrekkingsverschijnselen na stoppen van pregabaline of gabapentine kan wijzen op afhankelijkheid van het geneesmiddel.

Commentaar van het BCFI

  • Gabapentine en pregabaline zijn vergund voor de behandeling van epilepsie en neuropathische pijn. Voor pregabaline vermeldt de SKP ook veralgemeende angststoornis als indicatie. Beide worden steeds vaker off-label gebruikt bij chronische, niet-neuropathische pijn (o.a. lage rugpijn, ischias, carpaaltunnelsyndroom, en migraineprofylaxe), hoewel de werkzaamheid in die indicaties niet bewezen is [zie ook Folia februari 2018].

  • In de praktijk is het aan te bevelen:

    • om bijzonder voorzichtig te zijn alvorens een behandeling met pregabaline of gabapentine te starten vanwege het risico op afhankelijkheid;

    • om patiënten er over te informeren een behandeling met pregabaline of gabapentine niet abrupt te stoppen. De SKP’s op basis van pregabaline of gabapentine bevelen aan de behandeling geleidelijk te stoppen, over een periode van ten minste een week, ongeacht de indicatie;

    • om regelmatig te beoordelen of de behandeling met pregabaline of gabapentine moet worden verdergezet.

Specialiteitsnamen

  • Pregabaline: Lyrica®, Pregabalin(e) (zie Repertorium)

  • Gabapentine: Gabapentin(e), Neurontin (zie Repertorium)